[Nettime-nl] Stelarc Performance 7.2

Stelarc is een performance kunstenaar die over de hele wereld optreedt en door kenners wordt beschouwd als de belangrijkste vertegenwoordiger van de elektronische kunst. Hij gebruikt bij zijn performances robotica, virtual reality systemen, het Internet, medische instrumenten en prothesen. Daarmee onderzoekt hij (in zijn eigen woorden) alternatieve, intieme en onvrijwillige interfaces met het lichaam. Stelarc is Honorary Professor of Art and Robotics aan de Carnegie Mellon University in Pittsburgh (USA) en Principal Research Scholar aan The Nottingham Trent University (UK).

KSA
De performance en de lezing hebben plaats in het kader van de officiële opening van het gebouw van de Kennis Satelliet Amersfoort. Amersfoort groeit uit tot een volwaardige studiestad waar met name nadruk zal liggen op opleidingen met een innovatief karakter. De twee ICT-gerelateerde opleidingen van de Hogeschool van Utrecht die er nu gevestigd zijn, voldoen volledig aan dit beeld. De performance is georganiseerd door Mediatechnologie, een opleiding van de Faculteit Natuur & Techniek van de Hogeschool van Utrecht.

Performance & Lezing
In lezing en performance onderzoekt Stelarc de implicaties en esthetische mogelijkheden van het prothetisch lichaam. In de performance worden robot-hulpstukken gebruikt om daarmee een choreografie van een gespleten fysiologie te creëren. Gedeeltelijk wordt het lichaam 'geautomatiseerd' met behulp van een pneumatische machine, terwijl een ander deel van het lichaam samenwerkt met de sturing van deze machine.
Tijdens de performance zal hij zijn lichaam gedeeltelijk laten besturen via het Internet met behulp van een speciaal voor hem in Duitsland ontwikkelde high tech prothese. Daarmee draait hij de rollen van de computer game om en wordt hij een omgekeerde Avatar. Een Avatar is een virtueel (meestal grafisch) alter ego op het Internet.
In de lezing geeft de kunstenaar een overzicht van zijn werk, waarbij hij het obsoleet zijn van het menselijk lichaam en de invasie van de technologie in dat lichaam bespreekt. Hierbij zal hij de werking van een spier-stimulatie systeem tonen waarmee hij 'remote access & actuation' van het lichaam demonstreert.

Belangstellenden dienen een toegangskaart a f.10 te reserveren via tel 033-4228922 of p.roersen@icim.fnt.hvu.nl. De voorstelling begint om 20.00 uur. De lezing op 08.02 is alleen voor genodigden toegankelijk.

Noot voor de redactie
Persvertegenwoordigers die de performance op 07.02 en/of de lezing op 08/02 wensen bij te wonen worden vanwege de verwachte belangstelling verzocht contact op te nemen met Simone de Koster, tel 030-2308108 of Wim van der Plas, 033-4228915.
Bijgesloten foto: bij gebruik hiervan dient vermeld te worden: Stelarc: "Three Hands Writing", foto A. Okada
bijlage

Stelarc: Artistieke Bijdrage aan Zeer Verhitte Discussie

De kunst van Stelarc loopt in feite al jaren vooruit op een zeer verhitte discussie die thans gaande is. Met aan de ene kant onder andere de spraaktechnologie-expert en auteur Ray Kurzweil en aan de andere kant 'het' brein van SUN Microsystems en de programmeertaal Java, Bill Joy.

Beiden verschillen niet wat betreft de inschatting van de razende (en voortdurend toenemende) snelheid waarmee ICT ons leven steeds meer beïnvloedt. Beiden zien de mogelijkheid dat op korte termijn de genetica, de nano-technologie en de robotica zover zijn, dat het in principe mogelijk wordt zeer sterk geminiaturiseerde robotjes (nanobots) in onze bloedbaan te injecteren om in de hersenen een local area network te bouwen. Daarmee zullen ongekende mogelijkheden opdoemen, onder andere om allerlei ziektes te genezen, maar ook om van deze technologie misbruik te maken.

De beide ICT-deskundigen verschillen alleen in hun mate van optimisme over de goede afloop van dit avontuur en dientengevolge over de te kiezen strategie. Joy pleit zelfs voor 'wetenschappelijke zelfonthouding'. De filosoof Hans Achterhuis heeft deze visie in een reactie met typisch Hollandse nuchterheid gerelativeerd, maar daarmee zijn de door Joy gesignaleerde gevaren niet bezworen.

Stelarc biedt met zijn performances over de relatie tussen mens en technologie een heel ander perspectief, namelijk het artistieke. In plaats van de toekomst te problematiseren werkt hij al jaren op een constructieve manier aan een positieve interpretatie van de mogelijkheden. Het menselijk lichaam is snel vermoeid en ziek, kan niet lang zonder water of slaap en gaat dood zonder zuurstof. De technologie kan al deze tekortkomingen wegnemen. Kortom: het menselijk lichaam is obsoleet. We zijn zover in onze evolutie dat ons lichaam niet meer onze beperking is; we gaan (in eerste instantie dankzij het Internet) een bewustzijn delen. Daarmee verliezen we misschien een deel van onze menselijke individualiteit, maar niet van onze identiteit.

Het is de nuchtere manier waarop Stelarc over deze zaken spreekt en de zeer geconcentreerde esthetica van de high tech choreografieën waaruit zijn performances bestaan, die ons de richting kunnen wijzen uit het vrij vruchteloze debat tussen optimisten en pessimisten over de toekomst en die ons toont dat een open vizier ten aanzien van het evolutionaire stadium waarin de mensheid thans verkeert, de enige realistische manier is om die toekomst tegemoet te treden.

Voor achtergrondinformatie zie onder meer:
www.stelarc.va.com.au
www.computable.nl/artikels/archief0/d20ag005.htm
NRC-Handelsblad 26.08.00: Bill Joy: Waarom de toekomst ons niet nodig heeft & 02.09.00: Hans Achterhuis: Frankenstein Revisited
De recente VARA documentaire reeks Een Geweldige Tijd
Op verzoek is een overdruk beschikbaar van "Obsolete Body/Alternate Strategies - listening to Stelarc", door Robert Ayers, uitgave van Live Art Letters (art.ntu.ac.uk/liveart/index.htm)

De performance wordt financieel en materieel mogelijk gemaakt door:
-Gemeente Amersfoort, sector Welzijn, Sociale Zekerheid & Onderwijs
-Hogeschool van Utrecht, Faculteit Natuur & Techniek, Afdeling ICIM, Opleiding Mediatechnologie
-The Australian Network for Art & Technology (ANAT) (AU)
-Nottingham Trent University (UK)
-Hamburg Museum für Kunst & Gewerbe (DE)
-Wolter & Dros Groep Installatietechniek, regio Utrecht

Hogeschool van Utrecht, Mediatechnologie, postbus 512, 3800 AM Amersfoort