ReindeR Rustema on 16 Mar 2001 23:01:42 -0000 |
[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]
[Nettime-nl] 'Gated community'? Re: [Discussie] brief aan leden en bestuur VOD |
Tijdens het lezen van de brief van Joost moest ik terugdenken aan mijn eigen woorden op het Smallzine forum waar dit hele idee voor de vereniging in feite ontstaan is. Wat ik daar schreef lijkt enigszins op wat Joost (onder andere) zegt. http://forum.smallzine.nl/show.php?id=000143 >Ik wil ook niet zoveel veranderen hoor. Het alleen iets rendabeler >maken door mensen te laten betalen. Er zullen misschien wel 100000 >gebruikers afvallen, maar dan hebben enkele duizenden er een prima >service aan over en kan het cultuurgoed genaamd DDS in stand >blijven. Bedenk dat zoiets als The Well ook blijft bestaan omdat men >gewoon geld overmaakt. En zo armlastig zijn we toch niet in >Nederland? Wel gierig, zeker. Dat is af en toe erg jammer. Daniel Boon schrijft er zelfs onder >Ik heb er best 5,- per maand (ofzo) voorover om alleen mijn @dds.nl >adres te houden!! Dat lijkt op dat bedrag van f80,- per jaar dat ik hoor rondzoemen in de geruchten over de grootschalige e-mail voorziening... Maar sinds ik het bovenstaande schreef ben ik enigszins van mening veranderd. Die aanpak van The Well is namelijk typisch Amerikaans. Ik weet het fijne er niet van maar ik heb begrepen dat er in de San Francisco Bay Area een provider is met die naam die begonnen is als BBS in het pre-internet tijdperk. Die computer werd gefinancierd door de gebruikers die geld aan de eigenaresse overmaakten, dat is zo op internet verder gegaan en zo is er een fijn clubje gelijkgestemde mensen die heel tevreden zijn met The Well die van hen zelf is. Het lijkt op een 'gated community', een fijne plek voor een zelfde soort mensen met hek eromheen en slagboom bij de ingang waar je als niet-lid niet makkelijk binnenkomt noch weggaat. Als je gevrijwaard wilt blijven van reclame en dergelijke moet je cash betalen in die benadering. Binnen de Nederlandse context had ik gerekend buiten het prachtige fenomeen van de vereniging en de solidariteit tussen mensen die dat impliceert. De doelstellingen van een vereniging zijn doorgaans maatschappelijk gemotiveerd en iedereen in het land heeft dagelijks baat bij het goede werk dat verricht wordt door de gekst mogelijke verenigingen in het land. Niet-leden zouden er in dit verband zelfs gratis e-mail, webspace en andere internet diensten aan over kunnen houden omdat het gedragen wordt door de contributies van verenigingsleden, gelden van sponsors (ook bekend als 'commercie'), donaties van donateurs en natuurlijk de onvermijdelijke 'subsidies' van 'de overheid'. Er wordt enorm veel belastinggeld rondgepompt in dit land en veel daarvan komt bij verenigingen terecht omdat die zich zo doeltreffend inzetten voor het algemeen belang (geformuleerd in de statuten). Ze doen dat beter dan bijvoorbeeld besloten vennootschappen. Kenmerkend voor besloten vennootschappen is dat ze per definitie het belang van de aandeelhouders voorop stellen. Doorgaans staan de belangen van aandeelhouders op afstand van die van de maatschappij. Het essentiële verschil tussen de benaderingen van de vereniging en de BV is vooral de manier waarop het georganiseerd gaat worden. Het lijkt er ondertussen op dat je met zekerheid kunt stellen dat er mensen zijn die geld willen betalen. Uit de enquete blijkt dat (verbazend veel buitenstaanders denken dat de enquete van de vereniging afkomstig is!), uit de postings op het Smallzine forum blijkt het, en ten slotte de aanmeldingen voor lidmaatschap van de vereniging zijn er bewijs van. De vraag is of men bij voorkeur geld wil betalen aan een vereniging of aan een BV en hoeveel geld wil men betalen en wat verwacht men voor dat geld? Wat dit eerste betreft heb ik de indruk dat er nogal wat leden zijn die in geen geval geld van de vereniging naar een BV willen zien gaan. Ook al zou de doelstelling van de vereniging er eenvoudiger mee behaald kunnen worden. Het zou trouwens ook een compromis zijn dat alleen ingegeven wordt door de toevallige omstandigheid dat de DDS van een Stichting een BV met winstoogmerk is geworden. Als DDS nog een stichting zou zijn zou het al wat minder problematisch zijn vermoed ik in. Als bewoners individueel geld moeten betalen aan de BV heeft dat tot resultaat dat er mensen zijn die niet kunnen of willen betalen en dan afhaken. Een nadeel van een dergelijke 'gated community' is daarom dat het zichzelf onzichtbaar maakt omdat er mensen buitengesloten worden. Als het gratis en laagdrempelig is sta je midden in het openbare leven. Dankzij de grote aantallen bewoners heeft de gemeenschap evenzoveel banden met de maatschappij. Natuurlijk zitten daar ook sprinkhanen tussen maar als je de uitbuiters en profiteurs met hoge hekken buiten gaat houden dan sluit je ook gelijk een boel anderen uit die je wel binnen wilt halen. Zelf vind ik het enorm gevaarlijk om te denken in categoriën gebruikers. In ons allemaal zit een beetje sprinkhaan, maar ook bezorgdheid om privacy en ook aversie tegen reclame-uitingen. Ik ken ook zogenaamde sprinkhanen die ook nog eens kunstenaar zijn op zoek naar webspace voor mooie projecten en ook de andere nobele doelstellingen van DDS delen. Geld heffen als sprinkhanen filter is daarom een onaantrekkelijke methode. Hoeveel geld men wil betalen en wat men verwacht in ruil voor dat geld is onduidelijk. In plaats van te kijken naar hoeveel geld er uit de bewoners te halen is bij welke diensten zou ik liever de vraag omkeren. Als de beoogde diensten hetzelfde zijn, wat zijn dan de kosten en hoe kunnen die het best gedekt worden? Deze vraagstelling hoort ook typisch bij een not-for-profit benadering. Het belang is niet om geld te verdienen maar om de maatschappelijke dienstverlening te garanderen en daar financiering bij te zoeken. Zo is het in het verleden gedaan heb ik begrepen. De activiteiten aan de inkomstenkant bestonden uit professionele activiteiten die uiteindelijk ondergebracht werden in BVs. Een volledig nieuwe optie die nog niet geprobeerd is is het geld vragen aan de gebruikers zelf. Dit is de benadering die de BV en de vereniging in feite allebei voorstaan (hoewel de vereniging ook veel andere inkomstenbronnen wil aanboren). Het onderscheid tussen de twee is dat de vereniging slechts kostendekkend wil opereren en de betaling vrijwillig te laten. In de benadering van de BV is de betaling verplicht en worden er mensen buitengesloten die niet willen betalen. Daarin ontbreekt die solidariteit tussen de bewoners van DDS onderling. Als de vereniging gratis aantrekkelijke diensten zoals e-mail, webspace, subdomeinen en wat niet al gaat leveren aan alle DDS-bewoners dan lopen we het risico dat we aan een zogenaamde sprinkhanenplaag ten onder gaan. Een probleem dat de benadering van de BV niet kent. Hoe kunnen we dit gevaar afwenden? Het lijkt me een te draconische maatregel om a priori banden te gaan leggen aan de maximum faciliteiten die bewoners van DDS mogen gebruiken. De structuur van de vereniging lijkt me mogelijkheden bieden om sociale controle ook in cyberspace te stimuleren. Als voor alle bewoners zichtbaar is welke gebruikers traffic en ruimte opslurpen (ten koste van anderen) kunnen de bewoners er gelijk zelf op afstormen om het aanbod te controleren. Het overtreden van copyrights is bijvoorbeeld een eenduidig criterium om iemand op aan te spreken en te vragen het aanbod aan te passen ("haal de MP3s en porno van je site"). Tenzij men vind dat het een noodzakelijke copyright schending is, dan zou de gemeenschap kunnen besluiten die kosten te accepteren ten koste van iets anders ("interessant, die Scientology documenten"). Deze discussies geven kracht en eenheid aan de gemeenschap, men moet rekening houden met elkaar en samenwerken. Individuen die het niet eens zijn de moraal in de gemeenschap moeten hun heil elders zoeken. Een 'gated community' zet weinig aan tot gemeenschapszin omdat daar betaalde ordediensten in zijn die geen discussie over gedrag toestaan. Daar is weinig debat en controverse, er zijn geen ethische kwesties, er is geen goed of slecht. Je hebt betaald of niet, je bent binnen of buiten, je hebt je aan de regels te houden of het contract wordt opgezegd. In mijn volgende e-mail ga ik in op de impliciete aanname in dit verhaal dat er gratis e-mail voor alle bewoners van de stad dient te zijn. Wat verwacht men terug na betaling van contributie aan vereniging dan wel de huur van een account bij de BV? ReindeR ______________________________________________________ * Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet * toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een * open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek. * Meer info, archief & anderstalige edities: * http://www.nettime.org/. * Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).