Re: [Nettime-nl] Cultuurbarbaren van Rotterdam

["Kees Brienen" <Keees@paradiso.nl>]

Hey Anneke,

On 21 Sep 2002, at 12:26, Anneke Auer wrote:

> Zo Kees,

> Vind je het goed als ik jouw reactie met mijn antwoord bij Nettime deponeer?

Ja, natuurlijk. Je vindt me echt dom geloof ik, maar goed, ik begrijp inderdaad weinig van je
betoog… Ik heb die tekst van mij ook nog niet teruggelezen via Nettime, vreemd… Ik schrijf
omdat ik mijn standpunt hierin wil verhelderen of aanscherpen. Daarom ook veel dank voor je
uitgebreide reactie, ik heb er wederom veel van geleerd.

>> Zo Anneke,
>>
>> In Rotterdam zit de stress er nu ook goed in. Na vier jaar uitstel
>> eigenlijk, want ook onze (nu dierbare) Rick van de Ploeg, die vroeger toen
>> alles nog beter was, als econoom 4 jaar lang de functie van Kees van
>> Leeuwen mocht invullen, maakte toen toch ook al duidelijk dat de luxe
>> positie waarin de NL-kunstenaar zich bevindt, langzaam maar zeker tegen de
>> wachtlijsten in het ziekenhuis moet worden weggestreept. Ik kan het me ook
>> heel goed voorstellen als je met je zieke moeder in het ziekenhuis wachtend
>> in de rij naar een verschrikkelijk kunstwerk van enkele miljoenen zit te
>> kijken...

> Een kunstwerk dat in een ziekenhuis hangt is meestal gehuurd van een artoteek, en is zeker
> geen miljoenen waard - nog geen één miljoen, nog geen 5 ton, hooguit 10.000 gulden.
> Blijkbaar heb je geen idee van wat kunst eigenlijk kost, dus heb ik te maken met een leek die
> alleen op de hoogte is van populistische geluiden.

(Either you’re with us or you’re against us…?)

Wat jij wil…

Ik ben inderdaad een leek, wel met een diploma van de Rietveldacademie maar wat heeft dat
nog te betekenen…? Ik ben direct na die academie wat anders gaan doen. Ik ontdekte,
welliswaar moest ik er voor naar Amerika, dat ik niet het talent heb waar een kunstenaar aan
moet voldoen (criteria dus..)(…ik zou willen dat meer mensen dat van zichzelf zouden (willen)
weten), maar wat ook meespeelde is de tomeloze afhankelijkheid waarmee de NL-kunstenaar
zich profileert en waar ik me niet mee kan identificeren, omdat het vragen van subsidies en het
bestrijden van criteria, voor mij in ieder geval niet met elkaar valt te verenigen. Bovendien ken ik
geen andere beroepsgroep die zo op zichzelf is gericht, op zichzelf staat/draait en beweegt, en
vooral geen kritiek wenst van leken (zoals ik), en daarmee een zeer geïsoleerd bestaan leidt,
buiten de maatschappij, terwijl ik daar zo graag deel van uitmaak.

OK, als kijkcijfers in een museum er toe doen, dan zal de programmering van het museum
televisie-achtig van karakter zijn, daar heerst echte armoede, en dat kan niet de bedoeling zijn…

> De zg. "luxe positie" van de Nederlandse kunstenaar is niet zelfgekozen, is
> geen vrijwillige, maar is van hogerhand opgelegd. Ook heeft hogerhand zich
> nooit enige moeite getoont om een markt voor (beeldende) kunst te creëren
> dan wel te stimuleren, ook niet in het buitenland. Het buitenland is daar
> veel beter in: daar zijn amper of geen subsidies, maar kunnen kunstenaars
> leven van de verkoop van hun werk - zoals het hoort.

En dat moet hogerhand maar organiseren vind jij...?

> Om kunstenaars opeens te dwingen om een "markt op te gaan" - die niet
> bestaat - heeft niets te maken met het bevorderen van hun ondernemerschap of
> het stimuleren van cultuur, maar is een excuus om cultuur in het algemeen te
> Ausradieren.

Ausradieren…? Ik denk dat de gemeente op deze manier afdwingt om de noodzakelijkheid, het
essentiële van kunst en cultuur in te zien, omdat ze zich moeten verantwoorden voor de uitgaven
die ze doen, wat anders kan je dan verwachten? Goed, als de zon straks na het saaie grijze
communisme weer opkomt voor het groene levendige kapitalisme, zal er dan meer ruimte zijn
voor het onvoorspelbare…?
Bovendien is het een taak van kunstenaars, (zoals je zelf eigenlijk beweert met een vraag die je
mij stelt; ‘Wie denk je dat die hebben uitgevonden en vormgegeven?’) om dat wat er nog niet is,
uit te vinden en vorm te geven….

> Verder gaan de subsidiegelden voor kunst niet alleen naar kunstenaars. Ik
> schat in dat zo'n 90% van de bedragen doorstromen naar gemeentelijke
> instituten en hun ambtenaren (musea, kunstcentra), fotografen, drukkers,
> galeries, curatoren, noem maar op: al de mensen die een prima inkomen
> verdien van de kunst. De kunstenaar zelf staat altijd onderaan de
> hierarchische en financiële ladder. Dan kun je wel net zo'n vergoeding gaan
> eisen (voor het meeste en belangrijkste werk in deze) maar dan kun je het
> wel schudden in 't kleine kunstenland.

Hier heb ik te weinig rekening mee gehouden, dat is inderdaad nogal stom van me...

>> Ook kan ik begrijpen dat er in een tijd van veel onzekerheden even zoveel
>> legitieme argumenten zijn te bedenken hoe de kunst als overbodig kan worden
>> beschouwd.

> De argumenten zijn legitiem, alleen gebaseerd op fictie - zie boven.

Je hebt echt met een leek te maken…

> > Trek het je niet aan, of ga wat anders doen; zorg in ieder geval dat je op
> > een andere manier kan rondkomen is mijn advies. Beter dan welke andere
> > beroepsgroep zal het de kunstenaar lukken om de noodzakelijkheid van zijn
> > werk vorm te geven.

> Dat doe ik al, ik ben vrij onafhankelijk en genereer mijn eigen geld om mijn
> kunstenaarschap (mijn eigen gekte, want waar doe je het nog voor) te
> ondersteunen. Ik ben niet van gisteren...

> > Misschien lukt het die kunstenaar zelfs wel beter
> > wanneer hij of zij zich terugvindt in een minder luxe omstandigheid. Goeie
> > kunstenaars zijn gek genoeg...

> Ook weer zo'n debiel argument -excusez le mot - dat het goed is voor
> kunstenaars om in armoede te leven. Ja, ja, we moeten weer allemaal terug
> naar de ellende van Van Gogh, want dan krijg je pas goede kunst (100 jaar
> later).
> Ben jij wel op de hoogte van het gemiddelde inkomen van een beeldend
> kunstenaar? Het zal je verbazen. Ik schat zo in dat 80% van de beeldend
> kunstenaars slechts een minimum inkomen genereren - ook na 50 jaar
> beroepspraktijk, succes, etc.
> Misschien zou het eens goed zijn voor Rick van der Ploeg om eens een jaar of
> 10 in een wat "minder luxe omstandigheid" te leven.

Ik heb het woord armoede helemaal nooit gebruikt… OK, als het alleen maar om geld gaat dan
spreek ik wél over armoede…

> > Ik zie helemaal niets in het nieuwe (wat mij betreft: ‘lekker’ rechtse)
> > kabinet; de maatschappij lijkt minder leuk te worden.

> Natuurlijk, zo is dat zonder cultuur. Hoe zou het toch komen dat jij een
> mooie stropdas kunt uitzoeken, dat jij een mooi bankstel kunt kopen en een
> CD kan draaien? Wie denk je dat die hebben uitgevonden en vormgegeven?
> Koektrommels, gordijnprints, kleding, huizen, auto's, televisie, etc. Zijn
> er geen kunstenaars meer, dan leven we over 50 jaar in een soort
> communistische staat waar alles eenvormig en grijs is.
> Cultuuruitingen zorgen voor verschil en diversiteit. En genot, amusement, geestelijk
> expansie en verrijking, etc. Need I go on?

> > Ik maak me zorgen
> > over de ingeslagen koers die mij veel te veel aan de VS doet denken, alsof
> > dat het enige voorbeeld is. Subsidie heb ik altijd gezien als een
> > noodzakelijk iets! Toch stoor ik me enorm aan de mate waarin kunstenaars
> > zich zo afhankelijk van die subsidieregeling opstellen.

> Dat is dus van hogerhand zo geregeld. Maar, vergeet niet bijv. de subsidies
> die aan bedrijven worden gegeven - wat aan cultuur wordt uitgegeven valt
> daarbij totaal in het niet.

Ook hier heb ik te weinig rekening mee gehouden, wederom stom van me...

> Traditioneel investeert het bedrijfsleven in de US in de kunsten. Die
> bedrijven weten namelijk wat het voor hen oplevert. Het bedrijfsleven in
> Nederland mist die intelligentie en denken altijd short term en vooral
> klein.

> > En tegelijkertijd alle criteria bestrijden.

> Je zal het niet geloven maar dat wordt van een kunstenaar verwacht!

Ja, en van de subsidiegever wordt verwacht dat hij of zij zich deskundig kan verantwoorden voor
de uitgaven. Ik zie de mogelijkheid om beide te verenigen niet, wel de noodzaak… Er is toch ook
sprake van goede en slechte kunst…? Zonder criteria niet dus, dan is alles of niets kunst…

> > Ik ben meer dan ooit geprikkeld om van een deugd
> > een noodzaak te maken. Kunstenaars die vertrouwen op hun intuïtie zouden
> > het tijdsbeeld kunnen vertalen… Met het gevoel voor avontuur, de ervaring,
> > de visie, de fantasie, de ambitie, de passie en dat soort dingen, die de
> > kunstenaar in zich heeft, zou het zelfs moeten lukken om van de mogelijke
> > teleurstelling iets verschrikkelijk goeds maken.…

> Stel eens hetzelfde voor aan bijv. een bijstandsmoeder met 3 kinderen en een
> kapotte koelkast. Zoals in elk ondernemerschap is investering nodig om iets
> op poten te zetten, en dat is niet afhankelijk van fantasie, ambitie of
> passie. Net als in het bedrijfsleven is stimulans nodig. Laten we
> realistisch blijven.

Stimulans…? Wat dacht je van vertrouwen…?

> > Het is een mooi beroep dacht ik, maar is het kunstenaarschap wel echt een
> > beroep...?

> Lijkt me wel als je daarvoor opgeleid wordt, op HBO niveau zelfs. Niet elke
> debiel kan kunstenaar worden - daar worden hoge eisen aan gesteld. En
> terecht.

Maar wat vindt jij nou, is het een beroep, of is een heel erg goeie industrieel vormgever van de
meest diverse koekjestrommels, of bv. mijn vader die hele bijzondere en unieke toetjes ontwierp,
kunstenaar van beroep…? Ik zelf dacht ook altijd dat als ik het HBO kunstonderwijs heb genoten
ik kunstenaar zou zijn, dat alle obstakels in mijn creatieve proces zouden verdwijnen en dat ik
goed verzorgd moest worden enzo. Dat denk ik nu niet meer…

Ik weiger te onderschrijven dat kunstenaars zulke ‘losers’ zijn zoals jij je voorstelt… (excusez le
mot) en dat Rotterdam een toessteen zou zijn voor de rest van NL (de wereld...?)

> > Tra;l al la la aldflasdjkf a=[-> Kees Brienen

> Nou proficiat!
> Anneke

Tral lal al allah…

Kees.




_________________________________________________________
Wanneer ons hart bonst van vreugde bij de geslaagde
koppeling van een bijvoeglijk naamwoord en een
zelfstandig naamwoord die nooit te zamen zijn
waargenomen, dan zijn wij niet gegrepen door de
verrassing over het verfijnde van deze gebeurtenis,
de levendigheid van de geest of de technische
vaardigheid van de dichter, maar we bewonderen de nieuwe
werkelijkheid die aan het licht is gekomen.

-Cesare Pavese, 9 oktober 1935.
______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (grootveld@nrc.nl).