nettime-nl: Marie-Jose Klaver: Verdachten hoeven sleutel niet af te geven

[Geert Lovink <geert@xs4all.nl>]

Date: Sat, 17 Oct 1998 17:20:34 +0200
From: Marie-Jose Klaver <klaver@nrc.nl>

Verdachten hoeven sleutel niet af te geven

In de nieuwe Wet computercriminaliteit is het artikel geschrapt dat
verdachten verplicht om geheime sleutels af te geven aan de politie. Dat
maakte het hoofd wetgevingszaken van het ministerie van Justitie, A.
Patijn, gisteren bekend op een bijeenkomst over Internet en recht in
cultureel centrum de Balie in Amsterdam. De reden om het artikel niet op
te nemen in het definitieve wetsvoorstel, dat binnenkort door de Raad van
State wordt behandeld, was de aanhoudende kritiek van juristen. In de
juridische vakbladen was fel geprotesteerd tegen de
medewerkingsverplichting voor de verdachte omdat deze indruist tegen het
principe dat een verdachte nooit actief hoeft mee te werken aan zijn eigen
vervolging. Ook de Orde van Advocaten had bezwaar gemaakt tegen de
bepaling. Patijn deelt deze kritiek. Hij zei dat het de politielobby was
geweest die ervoor had gezorgd dat de bepaling werd opgenomen in het
oorspronkelijke voorstel.  Volgens Advocaat-Generaal J. Wubbe van het
Openbaar Ministerie is de nieuwe wet, die de bevoegdheden van politie en
Justitie op Internet en geautomatiseerde omgevingen aanmerkelijk
uitbreidt, nodig omdat de opsporingsautoriteiten een achterstand hebben
opgelopen. Wubbe is van mening dat politie en Justitie andere bevoegdheden
nodig hebben om criminaliteit op Internet beter te kunnen bestrijden.
Politie en Justitie zijn de afgelopen maanden vaak bekritiseerd door de
Tweede Kamer en maatschappelijke organisaties vanwege de gebrekkige aanpak
van kinderporno op Internet. Volgens Patijn moet de wetgever niet te veel
op de techniek vooruitlopen. Hij voorspelde dat de komende vijf jaar niet
de afwezigheid van politie en Justitie op Internet politici en burgers
zorgen zal baren, maar een te veel aan overheidscontrole. Hij noemde
Echelon, de afluisterpraktijken van de Amerikaanse geheime dienst NSA, als
voorbeeld. De verantwoordelijkheid van Internetproviders verandert
aanzienlijk in de nieuwe Wet computercriminaliteit. Aanbieders kunnen in
de toekomst worden vervolgd voor strafbare feiten die door abonnees worden
gepleegd. Vooruitlopend op de nieuwe wet wil het Korps landelijke
politiediensten een bestand aanleggen van Internetbedrijven (providers en
andere dienstenaanbieders) die kinderporno-nieuwsgroepen doorgeven. Ook
moeten elektronische dienstverleners opgeven hoeveel klanten van
buitenlandse afkomst zij hebben. Ook de aftapverplichtigen van
Internetaanbieders veranderen. Volgens de huidige Wet
computercriminaliteit is het onduidelijk of Internetaanbieders moeten
meewerken aan verzoeken van de rechter commissaris om verdachte abonnees
af te tappen. Wubbe vindt dat Internetproviders verdachten moeten aftappen
omdat zonder de medewerking van het bedrijf niet de benodigde informatie
over strafbare feiten boven water komt. Om die reden stelt het Openbaar
Ministerie vervolging in tegen de provider Xs4all. Het bedrijf weigerde
eind vorig jaar gehoor te geven aan een bevel van de rechter-commissaris
om het berichtenverkeer van een Internetgebruiker af te tappen die werd
verdacht van het verspreiden van kinderporno. Volgens M. Wessling van
Xs4all is er geen wettelijke basis voor een dergelijke vordering. Hij zegt
blij te zijn met het proces omdat er dan eindelijk duidelijkheid komt over
wat van providers verwacht kan worden. Het is niet te verwachten dat de
uitkomst van dat proces bepalend zal zijn voor de houding van politie en
Justitie ten opzichte van Internetaanbieders. De nieuwe Wet
computercriminaliteit en de Telecommunicatiewet die deze week door de
Eerste Kamer is aangenomen geven politie en Justitie nieuwe
aftapbevoegdheden. Volgens de nieuwe wetten is het mogelijk om stromend en
toekomstig verkeer af te tappen. De Telecommunicatiewet verplicht
Internetaanbieders, telefoonmaatschappijen en andere bedrijven met een
netwerk hun computervoorzieningen aftapbaar te maken. Internetaanbieder
Xs4all is fel gekant tegen de nieuwe afluisterbevoegdheden. Wessling
vergeleek de nieuwe vorm van digitale huiszoeking met een fysieke
huiszoeking waarbij de politie het huis binnenkomt en er zijn intrek neemt
om te wachten op strafbare feiten. Justitie begrijpt nog steeds niets van
Internet, zei W. Stikkerbroek, de directeur van Xs4all.

MARIE-JOSÉ KLAVER
(15 oktober 1998)

--
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet toegestaan zonder
* toestemming. <nettime-nl> is een gesloten en gemodereerde mailinglist
* over net-kritiek. Meer info: list@dds.nl met 'info nettime-nl' in de
* tekst v/d email. Archief: http://www.factory.org/nettime-nl. Contact:
* nettime-nl-owner@dds.nl. Int. editie: http://www.desk.nl/~nettime.