[Nettime-nl] zo 13 december: debat het Gekraakte Ideaal

[merijn oudenampsen <merijn.oudenampsen@gmail.com>]

13 December
Debat “Het Gekraakte Ideaal”
Nederlands Architectuur Instituut (NAi), The Hood
14.00-16.00

kraken in verleden, heden en toekomst
(georganiseerd door kraakpetitie.nl en flexmens.org)

Het voorstel voor een kraakverbod lijkt grote kans te hebben om in wet 
omgezet te worden. De praktische implicaties hiervan voor het kraken 
zijn nog niet helemaal duidelijk. Het is in ieder geval het einde van 
een tijdperk en een goede reden om de balans op te maken. Kraken heeft 
in het laatste jaar - mede dankzij het voorgestelde verbod - volop in de 
schijnwerpers gestaan. Maar in die schijnwerpers heeft de dieper gaande 
discussie het grotendeels afgelegd tegen de oneliners en clichés. Op 
deze zondagmiddag willen we een bredere blik bieden op wat een wezenlijk 
onderdeel van de Nederlandse geschiedenis is en nog steeds een door 
duizenden bedreven praktijk.
Het debat gaat in op de legitimiteitscrisis van kraken in heden en 
verleden. Allereerst is er de veelgehoorde argumentatie dat het kraken 
niet meer van deze tijd is. Krakers van nu zijn zogezegd hun idealen 
kwijt. Maar tegelijkertijd is ook het verleden van de kraakbeweging niet 
vrij van controverse, zoals de affaire rond het kraak- en actieverleden 
van GroenLinks politicus Wijnand Duyvendak liet zien.
In dit debat komen twee vragen aan bod: ‘Wat is de historische betekenis 
van kraken geweest voor de Nederlandse maatschappij?’ en ‘Hoe zal de 
nabije toekomst van kraken eruit gaan zien met het nieuwe kraakverbod?’ 
Er zullen vier inleiders zijn, daarna volgt een debat.

Uitgenodigde sprekers:
Inleiders:
Eric Duivenvoorden (publicist en ‘archivaris’ van de kraakbeweging)
Gijs van Oenen (filosoof, Erasmus Universiteit)
Virginie Mamadouh (politiek geografe, Universiteit van Amsterdam)
Hans Pruijt (socioloog, Erasmus Universiteit)

Respondenten:
Lonneke van der Velden (politiek filosofe en co-auteur Witboek Kraken)
Kamiel Verschuren (kunstenaar en cultureel organisator)
Abel Heijkamp (kunstenaar en documentairemaker)

Moderator:
Friso Wiersum (Debatcentrum Tumult, Utrecht)

Programma:
12-13u Vertoning documentaire ‘Leegstand zonder zorgen’.
13-14u Lunch
14-16u Debat ‘Het Gekraakte Ideaal’

Toegang: Gratis
(N.B.: Voor tot overige delen van de Biënnale is een toegangskaartje à 
€10 of €7 nodig. De lunch kost €13.50.)
Taal: Nederlands
Adres: Nederlands Architectuur Instituut (NAi), Museumpark 25, Rotterdam.
Reserveren gewenst: www.nai.nl/inschrijven

=====================================================================

Gelijktijdig vinden twee kleine expo's plaats:

13 December
Tentoonstelling
“Right to the City”
NAi, The Hood
12.00-17.00

Gelijktijdig met het symposium ‘Het gekraakte ideaal’ heeft hedendaagse 
videokunstenares Kelly Warman voor de Internationale Architectuur 
Biënnale Rotterdam een groepstentoonstelling bijeengebracht rond het 
thema ‘Right to the City. Vier internationale kunstenaars onderzoeken de 
psychogeografische aspecten van de gebouwde omgeving. Elk werk verkent 
de relatie tussen architectuur en de psychologische betekenissen die de 
gebouwde omgeving oproept. Met film en video als hun medium stellen zij 
vragen over bebouwing, een huizencomplex, een geschiedkundig moment en 
de mensheid.
Karl Kuhn (AT) geeft vorm aan het fenomeen uitplaatsing met zijn 
indringende uitbeelding van een ondergesneeuwd naoorlogs gebouw in 
Concrete and Snow. In A Family Portrait, een serie van individuele 
portretten van eenzaamheid, onderzoekt Diego Marcon (IT) hoe huiselijke 
architectuur gebruikt kan worden om mensen van elkaar te isoleren. 
Alcuin Stevenson (UK/JP) verkent de verborgen en veelvormige aspecten 
van urbane locaties met een historisch belang in Tolerances of the 
Hidden Face. In Cadere tenslotte verbeeldt Kelly Warman (UK) de relatie 
tussen het lichaam, taal en architectuur als een systeem van vervreemding.
De Oostenrijkse kunstenaar Karl Kuhn (1981) studeerde architectuur en 
kunst. Zijn werk speelt zich af op de scheidslijn tussen deze twee 
disciplines. Hij is gebaseerd in Wenen. Diego Marcon (1985), geboren te 
Varese, Italië, werkt tussen video en live optredens in en doet 
momenteel mee aan een residentie bij het Centre International d'Accueil 
et d'Echanges des Récollets te Parijs. Alcuin Stevenson (1981) studeerde 
aan La Sorbonne, Parijs. Gevestigd in Tokio, Japan, baseert hij zich in 
zijn werk met digitale media en muziek vaak op onderwerpen uit de 
science fiction en op technologische ontwikkelingen. Kelly Warman (1979) 
is beeldend kunstenaar, schrijver en curator met Londen als 
uitvalsbasis. In haar dichtgelaagde videowerken en performances verkent 
ze de overgang van het monologue interieur naar de cinematografische en 
architecturale ruimte.

13 December
Tentoonstelling
“Kraken heeft Nederland vormgegeven”
NAi, The Hood
12.00-17.00

Een essentiële parameter voor de ‘Open stad’ is de plek die de 
Nederlandse wetgeving overlaat voor het individuele initiatief. Die plek 
wordt gegarandeerd door een wereldwijd vrijwel unieke wet die het kraken 
van leegstaande panden mogelijk maakt. Deze wet is al twee decennia lang 
onderwerp van politieke strijd, maar dit jaar lijkt het erop dat de 
tegenstanders ervan hun zin krijgen. Kraken is een bedreigde levensvorm 
geworden. Als dit politieke besluit doorgang vindt, dan wordt daarmee de 
toegang tot het vastgoed weer een puur commerciële en institutionele zaak.
Het publieke debat rond het kraken speelt zich vooral af lang 
ideologische assen zoals de gewelddadigheid van krakers en de betekenis 
van eigendom. Daarmee blijft een belangrijk element ervan onderbelicht: 
kraken heeft een fundamentele rol gespeeld voor de bloeiende Nederlandse 
creatieve sector. Door leegstaande ruimtes in gebruik te kunnen nemen 
hebben de internationaal befaamde stroming van het Dutch Design’ en in 
Nederland gevestigde kunstenaars van zeer uiteenlopende pluimage een 
creatieve energie en diversiteit kunnen ontplooien die zijn weerga in 
Europa niet kent, daarbij geholpen door enkele vooraanstaande 
kunstinstellingen.
Het initiatief ‘Kraken heeft Nederland vormgegeven’ benadrukt de 
bijdrage aan de Nederlandse creatieve productie die de mogelijkheid om 
legaal te kraken heeft geleverd. Daarom wordt het gesteund door vele 
toonaangevende Nederlandse kunstenaars, ontwerpers, instellingen en 
architecten. Deze tentoonstelling vestigt de aandacht op een grote 
verscheidenheid aan werk van kunstenaars en ontwerpers wier carrière is 
begonnen in de lege ruimtes waarvan de invulling (nog) beschermd wordt 
door de kraakwetgeving.

=======================================================================

Bio's:

Virginie Mamadouh is als universitair hoofddocent politieke en culturele 
geografie verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. In haar 
dissertatie 'De stad in eigen hand, Provo's, kabouters en krakers als 
stedelijke sociale bewegingen' (Universiteit van Amsterdam 1992, 
verschenen bij Sua, Amsterdam) schetste zij de doelstellingen en de 
acties van Amsterdamse jongerenbewegingen tussen 1965 en 1985 en hun 
invloed op de stedelijke herinrichting. Het kraken en het hergebruiken 
van leegstaande panden stonden hierin centraal. Sindsdien heeft zij 
stedelijke sociale bewegingen gevolgd, maar is haar werkgebied verbreed 
tot bewegingen die zich op andere of meerdere schaalniveaus organiseren 
en richten, met bijzondere aandacht voor transnationale bewegingen zoals 
andersmondialisten en migranten, en de nieuwe media.

Eric Duivenvoorden (1962) was een actieve kraker in het begin van de 
jaren tachtig. Tijdens zijn kraakcarrière studeerde hij sociologie en 
filosofie. Na zijn studie legde hij het archief van de kraakbeweging 
aan, dat is ondergebracht bij het Internationaal Instituut voor Sociale 
Geschiedenis in Amsterdam. Samen met Joost Seelen maakte hij de 
filmdocumentaire De stad was van ons (1996) over de geschiedenis van de 
kraakbeweging. In 2000 publiceerde hij over hetzelfde onderwerp Een voet 
tussen de deur. Sinds die tijd schreef hij nog enkele boeken over de 
nieuwe sociale bewegingen. Daarnaast maakte hij documentaires over en 
zette zich in voor het behoud van (voormalige gekraakte) woonwerk- en 
kunstenaarspanden in Amsterdam. Momenteel is hij als bestuurslid onder 
andere actief betrokken bij het kunstenaarsdorp Ruigoord en het tot 
broedplaats omgebouwde voormalige Volkskrantgebouw in Amsterdam. In 2009 
publiceerde hij Magiër van een nieuwe tijd, de biografie van sixtiesheld 
en antirookmagiër Robert Jasper Grootveld.

Gijs van Oenen (1959) is universitair docent wijsbegeerte aan de Erasmus 
Universiteit Rotterdam. Hij houdt zich bezig met kwesties als 
burgerschap, gedogen, democratische cultuur, interactieve metaalmoeheid, 
veiligheid en openbare ruimte. www2.eur.nl/fw/law.

Hans Pruijt is universitair docent. Hij geeft onderwijs op het gebied 
van organisatiesociologie, organisatie-ontwerp, methoden van kwalitatief 
onderzoek en cyberspace. Zijn onderzoeksinteresses laten zich 
samenvatten onder de term "participatieprocessen". Hij verdiepte zich in 
initiatieven om het werk zo te organiseren dat medewerkers meer inbreng 
en verantwoordelijkheid hebben, in medezeggenschap in de context van 
internationale herstructurering, in al dan niet vermeende ontwikkelingen 
die werknemers meer greep op hun loopbaan geven, in stedelijke sociale 
bewegingen en in creatief gebruik van ICT. Zijn belangrijkste boek is 
“Job Design and Technology. Taylorism vs. anti-Taylorism”, London 1997, 
Routledge. Daarnaast schreef hij onder andere “Squatting in Europe. An 
analytical overview of squatting in The Netherlands, Germany, the UK and 
Italy”.

Kamiel Verschuren (1968) is conceptueel interdisciplinair beeldend 
kunstenaar werkzaam in een brede, internationale praktijk met een 
bijzondere aandacht voor de stedelijke buitenruimte, in verschillende 
posities; tekenaar, (ruimtelijk) ontwerper, ontwerper openbare ruimte, 
organisator, initiator, sociaal activist, observator, stedelijk 
adviseur, landschapskunstenaar, producent en publicist. Hij is onder 
andere medeoprichter en lid van het kunstenaarsinitiatief stichting 
B.a.d (1989, sinds 1991 gekraakt in voormalig schoolgebouw in Charlois), 
en medeoprichter en voorzitter van de zelfbeheersorganisatie en 
culturele projectorganisatie stichting Nieuwe Ateliers Charlois (2004).

Abel Heijkamp (1983) is beeldend kunstenaar en documentairemaker. Hij 
studeerde in 2007 af aan de AKC St. Joost in ’s Hertogenbosch en 
vestigde daar zijn atelier. Zijn werk stelt verborgen maatschappelijke 
problemen aan de kaak met verschillende media, van beeldende kunst tot 
journalistiek. Hij plaatste onder andere een aantal werken als 
interventies in de publieke ruimte, waaronder “IJsbeer van Autobanden” 
(2008) en is de regisseur van de documentaire ´Leegstand zonder Zorgen´.

Lonneke van der Velden is wetenschapssocioloog en filosoof en is 
werkzaam bij het Instituut voor Interdisciplinaire Studies aan de UvA. 
Ze was redactielid van het Witboek Kraken, een overzichtswerk van 
recente kraakacties in Nederland en betrokken bij de gekraakte galerie 
Schijnheilig en cultureel festival Damoclash.

Kelly Warman (1979) is beeldend kunstenaar, schrijver en curator met 
Londen als uitvalsbasis. Sinds het begin van haar carrière in 2005 
produceert zij voornamelijk dichtgelaagde videowerken en performances. 
Haar werk verkent de overgang van het monologue interieur naar de 
cinematografische en architecturale ruimte.

Martin Born is een Duitse designer die gevestigd is in Eindhoven. Na 
gestudeerd te hebben aan de Köln International School of Design, 
Duitsland en de University of Applied Sciences in Pforzheim, Duitsland, 
studeerde hij in 2007 af aan de Design Academie Eindhoven. In 2008 
startte hij zijn eigen ontwerpstudio in Helsinki en lever sindsdien 
bijdragen voor de kunst en ontwerpafdeling van de Helsinki Times. Ook 
was hij examinator aan de Finnish Academy of Fine Arts in Helsinki. In 
2009 heeft hij besloten om zich weer in Nederland te vestigen vanwege 
het gunstige ontwerpklimaat. Hij is de initiatiefnemer van ‘Kraken heeft 
Nederland vormgegeven’. Merijn Oudenampsen (1979, Amsterdam) is free 
lance onderzoeker. Hij is verbonden aan de Jan van Eijck Academie in 
Maastricht, waar hij onderzoek doet naar populisme in het kader van het 
project Design Negation. Hij studeerde politicologie en sociologie aan 
de UvA in Amsterdam, schrijft veel over de politiek van 
stadsontwikkeling en verder is hij initiatiefnemer van verschillende 
conferenties en campagnes rond flexibilisering.
______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).