[Nettime-nl] Ot van Dalen: De wereld na WikiLeaks? Cablegate (BoF blog)

["Patrice Riemens" <patrice@xs4all.nl>]

M.i een van de betere analyses over het onderwerp.
groeten uit 'Mezzz' van p+3D!


origineel op:   (met commentaren)
dd 10 dec 2010

De wereld na WikiLeaks? Cablegate
Door Ot van Daalen (Bits of Freedom)

De gevolgen van de publicatie van meer dan 250.000 Amerikaanse
ambassadeberichten door klokkenluiderssite WikiLeaks kunnen moeilijk
worden overschat. Een deel van het diplomatiek verkeer van de Verenigde
Staten ligt op straat. De Verenigde Staten oefenen zware druk uit om
WikiLeaks te stoppen. John Perry Barlow, de oprichter van de Amerikaanse
digitale burgerrechtenbeweging EFF, noemt dit zelfs de eerste
informatieoorlog. Wat betekenen de ontwikkelingen rond WikiLeaks voor
communicatievrijheid?

Overheden zullen internetvrijheid aan banden proberen te leggen

Nooit eerder hebben de Verenigde Staten geprobeerd om de verspreiding van
informatie zo publiek via zware politieke druk te voorkomen: dit nooit
meer. Die pogingen zullen de komende maanden ook hun effect hebben op
internetregulering. Overheden zullen Cablegate aangrijpen om hun greep op
het internet te versterken. Er zullen wetten worden geïntroduceerd om
domeinnamen en IP-adressen makkelijk te kunnen blokkeren op wereldwijde
schaal. Er zal druk worden uitgeoefend om hosting providers makkelijker
informatie off-line te laten halen. Het zal financiële dienstverleners
moeilijker worden gemaakt om de publicatie van controversiële informatie
te faciliteren. En er zal worden geprobeerd om de controle van de inhoud
van internetverkeer te vergemakkelijken door middel van deep packet
inspection. Het meest pessimistische scenario is dat de Chinese Great
Firewall een blauwdruk wordt voor het wereldwijde internet.

En de beweging vóór internetvrijheid zal groeien

Het is echter de vraag of internetgebruikers deze ontwikkeling zomaar
zullen accepteren. Meer internetgebruikers zullen zich door Cablegate
realiseren dat het internet afhankelijk is van private tussenpersonen met
hun eigen belangen, die niet altijd in overeenstemming zijn met de
belangen van de internetgebruiker. Dit hangt samen met de conclusie van de
Electronic Frontier Foundation naar aanleiding van Amazon?s beëindiging
van haar diensten aan WikiLeaks: ?Online speech is only as strong as the
weakest intermediary?. De beweging om de macht van tussenpersonen op
internet aan banden te leggen zal groeien.

Commentatoren wijzen bovendien op de ironie dat de Verenigde Staten het
gospel van de free flow of information in China predikten en nu de
verspreiding van de ambassadeberichten koste wat het kost proberen te
voorkomen. Deze pogingen hebben vooral een averechts effect: honderden
klonen van WikiLeaks schoten als paddestoelen uit de grond (en
sympathisanten namen ook hun toevlucht tot illegale methoden, zoals
technische aanvallen op PayPal en Amazon). Veel internetgebruikers zullen
zich dan ook ongetwijfeld kunnen vinden in de conclusie van John Naughton
in The Guardian: ?Live with the WikiLeakable world or shut down the net.
It?s your choice?.

Overheden zullen hun informatie beter gaan beveiligen

Maar als dat klopt dan is de vraag: hoe kunnen overheden informatie die
terecht als vertrouwelijk is geclassificeerd beschermen in een
WikiLeakable world? Hier kan inspiratie worden geput uit het debat over de
bescherming van de vertrouwelijke gegevens van burgers. Bits of Freedom en
andere organisaties waarschuwen al langer: informatiebeveiliging is
bijzonder complex en als iets op internet staat kan publicatie niet meer
worden tegengehouden. De overheid moet daarom terughoudend zijn met de
opslag van vertrouwelijke gegevens over haar burgers, en de gegevens die
ze opslaat moet ze goed beveiligen.

Tot nu toe werden deze waarschuwingen grotendeels genegeerd, met als
dieptepunt ex-staatssecretaris Heemskerk, die zich stoorde aan de
?privacyparanoia?: ?Het lijkt alsof de privacy-angst bij digitale zaken
veel groter is dan bij papieren zaken. Maar een papieren dossier in een
ziekenhuis kan ook gekopieerd worden?. Deze naïeve spin klinkt na
Cablegate oorverdovend hol. WikiLeaks toont aan dat het kopiëren van
digitale informatie wel degelijk iets anders is dan het kopiëren van
papieren informatie. De beveiliging van informatie zal zich in bijzondere
aandacht mogen verheugen.

Dat betekent echter niet dat de overheid ál haar informatie beter moet
beveiligen. Waar de overheid ten aanzien van gegevens over burgers
terughoudend moet zijn met de opslag, zou de overheid ten aanzien van
?eigen? gegevens juist terughoudend moeten zijn met vertrouwelijke
classificatie. Met andere woorden: de overheid moet minder informatie als
geheim aanmerken, maar terechte geheimen beter beveiligen.

Publiek debat over geheimhouding en informatievrijheid

Wat ook zij van de wenselijkheid van de aanpak van WikiLeaks in Cablegate:
het publiek debat over de verhouding tussen geheimhouding door de overheid
en informatievrijheid zal breder worden gevoerd. Journalisten,
onderzoekers en organisaties als Bits of Freedom merken al jaren dat de
Nederlandse en Europese overheid wordt gekenmerkt door een hardnekkig
gebrek aan openheid. De geleidelijke publicatie van een kwart miljoen
ambassadeberichten is voor sommigen te veel van het goede. Maar door
Cablegate zullen meer mensen zich de vraag stellen of in een goed
functionerende democratie de overheid niet meer openheid zou moeten
betrachten, of burgers het recht hebben om informatie over de overheid met
elkaar te delen en waar de grenzen van die informatievrijheid liggen.
Beter laat dan nooit.


______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).