nettime-nl: Laat Walter Etty zijn mond houden!

[Menno Grootveld <menno@waag.org>]

LAAT WALTER ETTY ZIJN MOND HOUDEN!


Amsterdam, maandag 24 augustus 1998

Morgen verdwijnt in Amsterdam na MTV ook CNN van de kabel, uit protest
tegen het exorbitant hoge tarief dat de eigenaar van het Amsterdamse
kabelnet, A2000, berekent voor doorgifte van de zender. Een bericht dat
vandaag in alle kranten stond, meldt dat A2000 nu rekening moet gaan houden
met serieuze protesten van de Consumentenbond, op initiatief van
ex-wethouder Walter Etty van Amsterdam. Volgens Etty 'worden wij als
consumenten het slachtoffer van het contract dat twee partijen, de gemeente
en A2000, met elkaar hebben afgesloten'. Hij meent dat de gemeente het
geld, dat zij heeft verdiend met de verkoop van het kabelnet aan A2000, had
moeten aanwenden voor een gratis decoder voor iedere Amsterdammer, of voor
een eigen budget voor de Amsterdamse Programmaraad.
Walter Etty heeft mooi praten, maar hij kan beter zijn mond houden. In de
tijd dat hij als wethouder verantwoordelijk was voor het Amsterdamse
mediabeleid, werd er met de belangen van de consument ook een loopje
genomen. Eén van de 'verworvenheden' uit die tijd is diezelfde Amsterdamse
Programmaraad, die hij zo graag een eigen budget had willen geven. Deze
raad had en heeft als taak om als 'vertegenwoordiger van alle
Amsterdammers' te bepalen welke zenders wel of niet voor doorgifte op de
kabel in aanmerking komen. Haar zwalkend beleid in deze (eerst niet de WDR,
daarna weer wel en uiteindelijk wéér niet, om maar een voorbeeld te noemen)
zou op zichzelf al voldoende aanleiding moeten zijn om deze raad maar
meteen op te heffen. Daarnaast wordt er door allochtone Nederlanders al
jaren op aangedrongen om méér Arabische en Turkse zenders door te geven,
maar blijkbaar zijn zij in deze raad dermate ondervertegenwoordigd dat er
naar hen niet geluisterd wordt. Maar veel doorslaggevender is natuurlijk
dat een dergelijk betuttelend lichaam absoluut niet meer past in deze tijd,
waarin iedereen zelf wel bepaalt wat goed of slecht voor hem of haar is.
Beide inmiddels achterhaalde 'oplossingen' die Etty aandraagt voor de
problemen slaan de plank ook nog eens volkomen mis. Waar het om gaat, is
dat het kabelnet nooit verkocht had mogen worden. De kabel is net zoiets
als het waterleidingnet of het elektriciteitsnet, een publieke voorziening.
Er is zeker met de belangen van de consumenten gesold, maar op een andere
manier dan Etty bedoelt. Het is bovendien maar zeer de vraag of de
consument wel zo geïnteresseerd is in zenders als CNN. Als er niet ergens
een spectaculaire media-oorlog wordt uitgevochten kijkt er vrijwel niemand
naar, en terecht: CNN is gewoon een supercommerciële nieuwszender, die de
wereld bekijkt door een Amerikaans gekleurde bril. Dan kijk ik liever naar
BBC World, dat volgens de woordvoerder van A2000 voor CNN in de plaats
komt. Maar waarom niet èn CNN èn BBC World doorgegeven, naast een hele
serie andere nieuws- en informatiezenders van over de hele wereld?
Technisch is dat allang geen probleem meer. Vroeger (zo'n tien à vijftien
jaar geleden) was het argument altijd dat dat niet kon, omdat er niet
genoeg ruimte beschikbaar was. Tegenwoordig is die schaarste aan kanalen in
rap tempo aan het verdwijnen door de digitalisering, waardoor het mogelijk
is een veel grotere hoeveelheid informatie door dezelfde kabels te persen.
Nu luidt het argument dus dat er voor doorgifte betaald moet worden. Wie
niet wil betalen wat de kabelexploitant ervoor vraagt, wordt zonder pardon
van het net geweerd. Dit argument doet echter slechts opgang in de huidige
situatie, d.w.z. nadat de gemeente haar kabelnet zonder enige vorm van
maatschappelijke discussie verkocht heeft aan de hoogste bieder. A2000 is
een commerciëel bedrijf en wil winst maken, en daarom moeten zenders als
MTV en CNN voor doorgifte betalen. Als de kabel nog gewoon zoals vroeger
van ons allemaal was geweest, had men dit argument nooit in stelling kunnen
brengen: deze zenders bestaan immers bij de gratie van de enorme
hoeveelheid reclameboodschappen die zij over de consument uitstorten. De
consument 'betaalt' dus eigenlijk al voor deze zenders. Slechts in een
situatie van schaarste is het redelijk om het 'maatschappelijk belang' van
deze zenders af te wegen tegen dat van andere, niet-commerciële zenders.
Maar nee, de politiek zet de betutteling van haar burgers in feite gewoon
voort, en dat ook nog eens met oneigenlijke argumenten!
Het wordt inderdaad hoog tijd voor een protestbeweging, maar wel voor een
andere dan die van Etty. Aangezien het helaas niet realistisch is om van de
gemeente te eisen dat zij 'ons' kabelnet van A2000 terugkoopt, moet de
eerste eis luiden dat het A2000 verboden wordt naar eigen goeddunken
tarieven te stellen, zolang de mogelijkheid nog niet aanwezig is om uit te
wijken naar een concurrent. A2000 moet gewoon verplicht worden alle radio-
en televisiesignalen via de kabel door te geven die zij kan opvangen,
zonder enige vorm van willekeur of discriminatie. Laat A2000 haar geld
verdienen uit de ontwikkeling van nieuwe diensten die zij aan haar
aangeslotenen kan aanbieden, zoals telefonie en Internet via de kabel. Daar
is zij tenslotte toch al hard mee bezig. De tweede eis volgt logischerwijs
voort uit de eerste: hef zo snel mogelijk de Amsterdamse Programmaraad op
en stop met de gemeentelijke betutteling van de luisteraars/kijkers. En de
derde en laatste eis is misschien nog wel de belangrijkste: Zorg ervoor dat
nieuwe initiatieven op het gebied van de media zich op de kabel kunnen
ontplooien, niet alleen door een gericht subsidiebeleid, maar vooral door
het opheffen van allerlei wettelijke belemmeringen wat betreft sponsoring
en reclame.

Menno Grootveld
oprichter van Rabotnik TV (eerste Amsterdamse kabel-dissident)
tegenwoordig werkzaam bij de Maatschappij voor Oude en Nieuwe Media te
Amsterdam


--
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet toegestaan zonder
* toestemming. <nettime-nl> is een gesloten en gemodereerde mailinglist
* over net-kritiek. Meer info: list@dds.nl met 'info nettime-nl' in de
* tekst v/d email. Archief: http://www.factory.org/nettime-nl. Contact:
* nettime-nl-owner@dds.nl. Int. editie: http://www.desk.nl/~nettime.