Re: [Nettime-nl] Over de rol van ontwerpers.

[Leo Lake <lake@lake.nl>]

Dag,


> Als gefrustreerde stadsbewoner richt ik me tot jullie omdat ik het
> onverteerbaar vind dat Rotterdam de komende vier jaar bestuurd gaat
> worden
> door een partij met ongezonde ideeen.
> 
> Ik vind de golf van ongenuanceerde ideeen over de multiculturele
> samenleving met name voor Rotterdam schadelijk en bedreigend. Ik verwacht
> verder dat de gedachten van LN over kunst en cultuur direkt en
> onherstelbaar effect zullen hebben op het toch al broze culturele klimaat
> van deze stad.

Tip:

Maak een onderscheid tussen levend en leefbaar. Levend is kunst, cultuur,
vrijheid, wetenschap, lezen, wandelen, zwemmen, lachen, gedogen, tolereren,
nieuwsgierigheid, groen gras, lente, denken, diversiteit, spanning....
Leefbaar is de minimalistische grauwheid van de overjarige hersenloze man.
Als mannelijke 60 dikke plusser mag ik dit zeggen. 

We willen een levend Nederland, geen leefbaar Nederland. Het minimalisme
van de laatste term wordt te weinig afgestraft.

> 
> Ik vraag me af wat ons standpunt is over de rol van ontwerpers in dit
> mediageweld, en of er een manier is om onze expertise daar tegen in te
> zetten. Het is schokkend om te zien hoe weinig verweer studenten hebben
> tegen het verleidelijke fenomeen Fortuyn, en ik hoop dat we daar iets aan
> kunnen doen.

Ik heb regelmatig gehoord dat ik wat redelijker moet zijn wanneer het gaat
om ontwerpers en zo meer, maar ik kan de volgende mededeling niet
onderdrukken.


Presentatie van zo ongeveer alles wordt geterroriseerd door mediakundigen
en gaat door de vingers van hen die stijl belangrijker vinden dan inhoud.
Laten we deze groep voor het gemak even stylisten noemen. Welnu, een goede
reacties van stylisten op de opkomst van LN/Fortuin zou dan ook zijn om een
brief in alle kranten te plaatsen waarin een zeer groot excuus aan de
bevolking van Nederland en omstreken wordt aangeboden voor de manier waarop
ze zo ontzettend veel gedachtengoed uit het publieke domein hebben laten
verdwijnen. LN/Fortuin gehoorzaamt aan alle regels van de stylisten,
presenteert geen inhoud en doet DUS een gooi naar de macht. De stylisten
beloven in die excuusbrief dat ze zich zullen herscholen tot mensen die
inhoudelijk ergens goed in zijn.

Dit is wat ik werkelijk vind. Maar ik ben ook realist en het zal niet
gebeuren. Stylisten blijven. Daarom zou ik hen ook nog de volgende,
iets mildere, alternatieven ter overweging willen voorleggen.


Voorstel 1: Scheiding tussen inhoud en vorm:

Stylisten moeten doordrongen worden van het onderscheid tussen inhoud en
vorm. Het is heel 'cool' en postmodern om de grenzen tussen beide begrippen
te betwisten, en tot op zekere hoogte is dat ook terecht, maar de kernen
van beide begrippen overlappen elkaar niet en dat besef moet groeien.
Iedere stylist zou zich, in dit voorstel, kunnen binden aan een inhoud. Dat
kan een organisatie zijn, een politieke partij, of een zelf op te richten
keurmerkorganisatie. De functie ervan is dat de leden niet zomaar voor
iedereen mogen werken. Vorm en inhoud worden gekoppeld. Dat horen bij een
club kan, of moet, ook tot uiting komen in elke PR actie zelf, waardoor het
werk van de PR mensen ideologisch herkenbaar is. Als niet iedere stylist
zich wil binden, is dat geen beletsel voor de goedwillenden zich wel te
binden.


Voorstel 2: culture jamming

Iedere stylist zou naast de eigen boodschap zich moeten wijden aan de
bestrijding van andere boodschappen. Dit klinkt wat lullig, maar ik zie
geen andere manier om iets van balans terug te brengen in door stylisten
gecreeerde show wereld. Dit gebeurt overigens al doordat nogal wat
ontwerpers de iconen van een hun onwelgevallige club belachelijk maken,
maar het moet op een grotere schaal gebeuren en systematischer worden
aangepakt. Culture jamming heet dat, als ik het tenminste goed begrepen
heb. Dat jammen moet ook met LN/Fortuin gebeuren. Daarbij kun je gebruik
maken van de grauwheid en stupiditeit van de gemiddelde LN aanhanger, maar
ook van de bikkelharde rechtlijnigheid van een Fortuin zelf. Het feit dat
deze man zich zo graag prof noemt is natuurlijk ook een ideaal mikpunt.
Zijn boekjes (de laatste heb ik nog niet gelezen) zijn ook niet echt
briljant en geven ook wel aanleiding hem eens lekker te jammen.


Voorstel 3: ethiek en ontwerp

Wat me absoluut noodzakelijk lijkt is dat reclamemakers en ontwerpers in
hun opleiding een ontzettend groot deel besteden aan zelf-reflectie. Niet
vrijblijvend, maar verplichtend. In het onderwijs moet dat dus gebeuren,
maar je kunt ook overwegen om het vak van stylist niet meer als een vrij
beroep te zien. Dat houdt in dat er van review, of peer-review, sprake is
die kan leiden tot uitsluiting van stylisten. De laatsten mogen dan geen
opdrachten meer aannemen. Let wel, het gaat hier om een ethisch review: kan
het wel door de beugel wat (bureau) X gedaan heeft. Dat is een moeilijk
proces, waarin ongetwijfeld fouten gemaakt zullen worden, maar een grotere
fout dan de collectieve wanprestatie van de stylisten van vandaag, lijkt me
onmogelijk.

Mijn grootste zorg mbt stylisen is het behoud van integriteit. Ik weet dat
men mijn
opvattingen hierover wat buitensporig vindt, maar dat stylisten een
belangrijke rol spelen in de verloedering van de integriteit van mensen en
instellingen,
lijkt mij buiten kijf te staan. Stylisten beseffen dat veel en veel te
weinig. 

Ik heb hier bijvoorbeeld een boekje voor me liggen van Charles Huijskens en
Dig Istha (het media handboek), waarin wordt uitgelegd hoe men met de pers
moet omgaan. Het basisidee is al fout natuurlijk, omdat eerder de pers moet
leren omgaan met mensen en hoe ze hen tot hun recht moet laten komen, maar
veel van hun adviezen zijn dermate stuitend dat ik vind deze auteurs hun
vak niet meer zouden mogen uitoefenen. Ze zouden niet door mijn ethische
controle heenkomen omdat ze integriteit van mensen verkwanselen.

Een voorbeeldje hiervan, ik citeer: "Verwijs dagbladjournalisten niet naar
de televisie en geef televisiejournalisten geen knipsels uit kranten als
achtergrondinformatie. Behandel alle journalisten, van NRC handelsblad tot
Prive, als vips". (pagina 33).

Ik weet niet hoe het u vergaat, maar ik word razend bij zoveel gebrek aan
integriteit, zo'n onverhuld Macchiavellisme, zo'n ongebreidelde zucht om
mensen en inhouden aan stijl aan te passen.

Er zijn wel meer voorstellen te verzinnen, ook wel veel mildere voorstellen
die toch hun waarde hebben, maar gezien de ellende die de stylisten over
ons hebben heen gegoten en ook wel omdat door het herlezen van Huijskens en
Istha mijn adrenalinegehalte weer veel te hoog is geworden, heb ik daar nu
even geen zin in.

Stylisten aller landen: gaat heen en bezint u.


L.
E. lake@lake.nl
W. http://www.lake.nl
______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).