adapter film on Mon, 6 Apr 2009 17:37:27 +0200 (CEST)


[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]

[Nettime-nl] war of the world als mythe




Ik ben persoonlijk zeer geinteresseerd in mythes , urban of klassiek. Het levert soms prachtige verhalen op, soms ook wat onfrisse die we helaas tegenkomen rond oorlogen. In een post van het nimk laatst, over een radioworkshop kwam ik deze tegen:


âââ..Deze twee zaken werden door Orson Welles in 1938 zeer goed begrepen toen hij zijn programma 'War of the Worlds' door de ether zond. De paniek die

daarna ontstond is nog immer een case voor wie massacommunicatie en

massapsychologie bestudeert.


Mythes zijn levensbestendig omdat het in de eerste plaats gaat om goede verhalen. Daarin schuilt een belangrijke kracht tot geloven. Neem nu de reputatie van de radiouitzending War of the Worlds in 1938. Is het opmerkelijk dat deze mythe al zolang stand houdt? Wellicht komt dat door het mooie verhaal eromheen. Duizenden mensen vluchten door de uitzending in paniek de straat op. Files van vluchtende automobilisten. Zo kennen we het effect van de uitzending.
Maar wat gebeurde er in werkelijkheid?
De uitzending bracht nauwelijks mensen op de been, laat staan buiten zinnen. Rapporten van locale politieafdelingen hebben geen meldingen van massabewegingen. Er is hoogstens sprake geweest van nieuwsgierigheid van luisteraars bij Grovers Mill, Trenton and Cranbury, locaties die in het verhaal worden bezocht door martians. Er was daar eerder sprake van een feeststemming dan van paniek. Er was nauwelijks reden voor paniek. Ik heb de radiouitzending eens gekocht in een omroepmuseum in Chigaco. Je hoort in een theatrale opzet (er werd uitgezonden vanuit het Mercury Theatre) Orson Welles aan het begin, na 39 minuten en op het einde zeggen dat het een âplayâ is. Welles was bovendien bij de luisteraars al een bekende stem als acteur. Hij switcht van heden naar verleden, comprimeert het verhaal van maanden in minuten (âfor two days I wonder in a vague notherly directionâ). Waar begon de mythe van Wellesâ War of the Worlds? De kranten waren in die tijd al druk op zoek naar nieuws. Vonden ze die niet, dan maakten ze dat zelf. In de Associated Press bijvoorbeeld werd gerept van âweeping, hysterical womenâ en âpeople gathering in groups and prayingâ. Ons beeld van dit gebeuren is klakkeloos overgenomen van deze krantenberichten. De doelbewuste gecreÃerde hype heeft zijn uitwerking tot op heden. Deze mythe houdt het beeld in stand dat mensen in de eerste helft van de 20e eeuw media-analfabeet waren. In werkelijkheid konden zij een fake-documentaire als War of the Worlds goed lezen. Het zegt wellicht ook iets over onze huidige staat, over de onnozelheid om onze geschiedenis goed te lezen.

Ruud Bakker




ï




Laan van Engelswier 13  3551 XW  Utrecht
030 2443844  06 49688132 www.adapterfilm.nl





______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).